Aktualności Aktualności

Osobliwości przyrodnicze w rowie przeciwczołgowym

W lasach gospodarczych też rosną bardzo rzadkie gatunki roślin. Tak jest na przykład w Nadleśnictwie Strzałowo, gdzie botaniczne okazy rosną nawet w… rowie przeciwczołgowym.

Rów przeciwczołgowy to fragment umocnień obronnych z II wojny światowej przebiegający ze wschodu na zachód przez całą Puszczę Piską. Wybudowany przez Niemców w 1944 roku do dziś zachował się  w dobrym stanie. Jego głębokość wynosi przeciętnie pięć, a szerokość  dziesięć metrów. Od czasu wybudowania rów w przeważającej części zarósł drzewami i krzewami. Mimo to na jego skarpach stwierdzono występowanie rzadkich lub bardzo rzadkich w skali kraju  oraz Europy ciepłolubnych gatunków  roślin. Na fragmencie tego rowu przebiegającego przez teren Nadleśnictwa Strzałowo (RDLP Olsztyn) odnaleziono między innymi: leńca bezpodkwiatkowego (Thesium ebracteatum Hayne), miodunkę wąskolistną (Pulmonaria angustifolia L.),  fiołka skalnego  (Viola rupestris F.W.Schmidt) i pięciornika piaskowego (Potentilla arenaria Borkh.). Wszystkie te gatunki są gatunkami charakterystycznymi dla  muraw kserotermicznych, prześwietlonych borów i świetlistych dąbrów. Jeden z nich (leniec bezpodkwiatkowy) to  gatunek objęty ochroną w ramach Dyrektywy Siedliskowej. Zdaniem przyrodników gatunki te uważane są za zagrożone i  w ostatnich latach ich liczebność spada. Jednak ze względu na niedostateczny stan wiedzy o ich współczesnym występowaniu i  wieloletnich trendach - nie  wiadomo   czy tak rzeczywiście jest?

Znamienne jest  to, że przyrodnicy nie znając rzeczywistego stanu zachowania gatunku  na terenie całego kraju lub jego zasięgu geograficznego, często nadużywają określenia: gatunek zagrożony wymarciem. W ten sposób podkreślają rangę odkrycia. Na ogół w dalszej kolejności określają rodzaje oraz skalę zagrożeń i postulują wprowadzenie dla niego stosownych form ochrony przyrody - najlepiej rezerwat.

Tymczasem wyżej wymienione gatunki rosną  spokojnie na siedlisku wybitnie antropogenicznym, jakim jest rów przeciwpancerny, który przebiega przez  lasy o ewidentnie gospodarczym charakterze. Należy  podkreślić, że w lasach tych prowadzona jest  od co najmniej 100 lat klasyczna gospodarka leśna. Mimo to  jak wynika z  załączonego przykładu, nie przeszkadza  to wskazanym gatunkom i przy odrobinie szczęścia można je odnaleźć
w Puszczy Piskiej oraz nacieszyć oko ich widokiem
.           

Warto również dodać, że wymienione tu gatunki leśnicy odnaleźli tylko na niewielkim, bo liczącym zaledwie 500 m fragmencie opisywanego rowu. Natomiast cały rów przeciwczołgowy na terenie Puszczy Piskiej to odcinek około 50 km i nie wiadomo, co za miesiąc albo dwa na nim jeszcze zakwitnie. Jednym słowem  sporo jest jeszcze do zbadania i odnalezienia.


Tekst i zdjęcia: Andrzej Ryś - specjalista ds. ochrony przyrody i ekosystemów leśnych

 

Mapa lasów

Mapa lasów

 

Sprzedaż

Sprzedaż

 

Polecamy Polecamy